Verduurzamen in verschillende leeftijdsfasen
Aljan de Boer van trendconsultancybureau TrendsActive heeft onderzoek gedaan naar hoe de verschillende generaties omgaan met verduurzamen.
Waar de één duurzaamheid koppelt aan energie besparen, vindt de ander verhuizen naar een levensloopbestendige woning of een plaats dichter bij werk en voorzieningen misschien ook een duurzame keuze.
Geen verschil in opvatting, wel in gedrag
Volgens Aljan de Boer is dit in lijn met inzichten die TrendsActive zelf door de jaren heen verzamelde op basis van sociaalwetenschappelijk onderzoek. ‘We zien al jaren een opmars van duurzaamheid. Dit blijft groeien. Zeker als het door technologie of subsidies ook steeds goedkoper wordt om je huis te verduurzamen. Elke generatie is bereid om grote veranderingen in hun levensstijl toe te passen om impact te maken. Jongeren zijn hierin niet anders dan ouderen. Maar hun gedrag verschilt wel.’
Te weinig geld voor duurzame keuzes
Er is vooral een verschil tussen de wens en het verlangen naar meer duurzaamheid en de acties en het gedrag die daarbij horen, zegt De Boer. Zo doen jongeren – dus generatie Z en millennials – minder snel grote investeringen als het aanschaffen van zonnepanelen of isoleren van een heel huis. ‘Simpelweg omdat zij daar minder financiële middelen voor hebben. Ze nemen duurzaamheid wel mee in hun zoektocht, maar laten het om die reden in hun uiteindelijke keuze vaak vallen.’
Volgens De Boer speelt bij sommige jongeren van generatie Z ook eco-angst een rol: ze ervaren aanhoudende angst en stress over het uitsterven van de aarde. Toch leidt dit niet altijd tot actie. Ze denken: ik kan me wel rot besparen, maar over een tijdje staat de wereld toch in brand, dus waarvoor doe ik het?'
Een groot verschil met de oudere generaties is dat veel jongeren vinden dat het kapitalistische systeem moet verbeteren, en dat we niet alleen maar winst moeten najagen. Interessant is dat zij duurzaamheid veel meer zien als een gedeelde verantwoordelijkheid van bedrijven en overheden in plaats van het individu.’
Betere wereld achterlaten
Ouderen – dus generatie X en babyboomers samen – denken daar heel anders over. ‘Die willen juist dat de economie op dezelfde manier doordraait en investeren wel in duurzaamheid. Babyboomers zitten er financieel vaak goed bij en willen de wereld graag beter achterlaten voor volgende generaties. Uit onderzoek blijkt dat zij pragmatischer zijn. Zij leggen de verantwoordelijkheid voor verduurzaming bij zichzelf. Dat is paradoxaal aan de soms heersende gedachte dat ouderen hebberig zijn: op het gebied van duurzaamheid zijn ze juist bereid om grote offers te doen.’
Ook mannen en vrouwen verschillen
Niet alleen generaties verschillen in de manier waarop zij tegen verduurzamen aankijken, ook mannen en vrouwen, zegt De Boer. ‘Vrouwen zijn veel bewuster en meer bezig met duurzaamheid dan mannen. Dat komt voort uit hun langetermijndenken en zorgzaamheid. Waar mannen meer oog hebben voor de financiële voordelen en de mate waarin duurzame innovatie hun status verhoogt, zijn vrouwen er intrinsiek mee bezig.'